Przejdź do treści

z.10 Metodologia badań

Źródła danych

  • Organy ścigania (policja, prokuratura)
  • Sądy
  • Instytucje publiczne (GUS, Eurostat, Interpol)

Cele badań

  • Poziom przestępczości w danym okresie i miejscu
  • Struktura przestępczości
  • Dynamika przestępczości
  • Charakterystyka sprawców i ofiar

Rodzaje danych

  • Pierwotne (własne obserwacje i badania)
  • Wtórne (dane z innych instytucji)

Przykłady analiz

  • Porównanie przestępczości w różnych regionach
  • Analiza zmian w czasie określonych typów przestępstw
  • Badanie skuteczności działań prewencyjnych i resocjalizacyjnych

Pamiętaj, że analiza danych statystycznych jest kluczowa dla zrozumienia trendów w przestępczości i opracowania skutecznych strategii prewencyjnych.

Główne metody analizy statystycznej

  1. Analiza opisowa

    • Opisuje średnią lub dominantę
    • Mierzy zmienność (odchylenie standardowe, współczynniki zmienności)
    • Tworzy wykresy: liniowe, słupkowe, kołowe, warstwowe
    • Służy do opisu stanu przestępczości
  2. Analiza porównawcza

    • Porównania międzyregionalne (np. zachodnie vs wschodnie województwa)
    • Porównania międzyokresowe (np. zmiany w przestępczości przed i po pandemii)
  3. Analiza korelacyjna i regresyjna

  4. Bada współzależności między przestępczością a czynnikami:

    • Społecznymi
    • Ekonomicznymi
    • Geograficznymi
    • Historycznymi
  5. Analiza przestrzenna

    • Nanoszenie danych na mapy
    • Identyfikacja skupisk przestępczości

Problemy w badaniu przestępczości

  1. Ciemna liczba przestępstw (niezgłoszone przestępstwa)

    • Przyczyny: wstyd, niemożność zgłoszenia, brak możliwości
  2. Przestępstwa niewykryte

  3. Błędy rejestrowania i klasyfikacji

    • Różnice w interpretacji prawa
    • Różnice w klasyfikacji zdarzeń (np. zaginięcia vs zabójstwa)
  4. Zniekształcenia polityczne i wizerunkowe

    • Manipulowanie danymi dla celów politycznych
    • Zawyżanie lub zaniżanie liczby przestępstw określonych grup
  5. Problemy w porównaniach międzynarodowych

    • Różnice w systemach rejestracji i klasyfikacji przestępstw

Techniki badawcze uzupełniające

  1. Badania ofiar przestępstw (ankiety)
  2. Badania opinii publicznej
    • Poczucie bezpieczeństwa
    • Zaufanie do organów ścigania
  3. Badania eksperymentalne
    • Ocena programów prewencyjnych

Zastosowanie wyników badań

  1. Tworzenie polityki kryminalnej
  2. Opracowywanie programów prewencyjnych
  3. Planowanie działań organów ścigania
  4. Badania naukowe (kryminologia, socjologia, prawo)

Metodologia badań statystycznych

  1. Zasady i techniki zbierania, analizowania i prezentowania danych
  2. Konieczność kompatybilności metod w różnych krajach

Elementy metodologii:

  1. Źródła danych:

    • Rejestry policyjne (np. system CDI w Polsce)
    • Statystyki prokuratury i sądów
    • Dane z zakładów karnych
    • Ankiety ofiar przestępstw
    • Badania samopisowe (np. wśród młodzieży)
  2. Rodzaje danych:

    • Ilościowe (liczba przestępstw, podejrzanych, skazanych)
    • Jakościowe (rodzaj przestępstwa, motywacja, relacja sprawca-ofiara)
  3. Etapy badań:

    • Definicja problemu
    • Dobór zmiennych i operacjonalizacja pojęć
    • Zbieranie danych
    • Analiza i wnioskowanie
    • Prezentacja wyników

Ograniczenia badań statystycznych

  1. Niepełne obrazowanie zjawiska (przestępstwa niezgłoszone)
  2. Zmienność klasyfikacji czynów w czasie
  3. Wpływ polityki karnej
  4. Różnice w procedurach zbierania danych