1 Wprowadzenie
Wprowadzenie do przedmiotu¶
- Cel kursu: Zrozumienie podstaw logiki i jej zastosowania w pracy kryminologa.
- Forma zajęć: Wykłady i ćwiczenia online.
- Zakres tematyczny: Logika praktyczna, klasyczny rachunek zdań, metody zero-jedynkowe, analiza wypowiedzi, definicje, sylogizmy, teoria zbiorów.
Cele kursu¶
- Poznanie języka rachunku zdań:
- Umiejętność oceny prawdziwości logicznej zdań.
- Weryfikacja hipotez w pracy kryminologicznej.
-
Korygowanie własnych sądów i dążenie do prawdy.
-
Samodzielność w analizie informacji:
- Wyszukiwanie, analizowanie i selekcjonowanie informacji z różnych źródeł.
-
Formułowanie krytycznych sądów.
-
Praktyczne zastosowanie logiki:
- Stosowanie reguł poprawnego rozumowania w życiu codziennym i zawodowym.
- Unikanie nierzetelnych chwytów retorycznych w dyskusjach.
Struktura kursu¶
Wykłady¶
- Język jako system znaków:
- Analiza języka codziennego i jego fragmentaryzacja.
-
Rola wyrażeń, zdań i słów w logicznym myśleniu.
-
Klasyczny rachunek zdań:
- Pojęcie wynikania i klasyfikacja rozumowań.
-
Metoda zero-jedynkowa.
-
Dowodzenie, sprawdzanie i wyjaśnianie:
- Różnice między tymi pojęciami.
-
Zastosowanie w pracy kryminologicznej.
-
Pragmatyka języka:
- Wykorzystanie języka w praktyce.
- Rola pragmatyki w logice.
Ćwiczenia¶
- Wypowiedzi modalne:
- Interpretacja pojęć "musi" i "może".
-
Rola pytań i odpowiedzi w logice.
-
Wieloznaczność słów i wyrażeń:
- Przyczyny nieporozumień.
-
Ekwivokacje, amfibologie, znaczenia dosłowne i niedosłowne.
-
Relacje i stosunki logiczne:
- Symetryczne, asymetryczne i non-symetryczne relacje.
-
Zdania proste i złożone.
-
Klasyczny rachunek zdań:
- Funktory prawdziwości: negacja, koniunkcja, alternatywa, implikacja.
-
Schematy zdań.
-
Tautologie i kontrtautologie:
-
Metoda zero-jedynkowa i jej skrócona wersja.
-
Sylogizmy i rachunek nazw:
- Stałe logiczne w sylogistyce.
-
Poprawność sylogizmów.
-
Teoria zbiorów:
- Podstawowe pojęcia i działania na zbiorach.
-
Prawa rachunku zbiorów.
-
Definicje:
- Definicje realne i nominalne.
- Błędy w definicjach nominalnych.
Zalecana literatura¶
- Ziemński, Zmut: Logika praktyczna – podstawowa lektura, dostępna w formie PDF.
- Łukowski, Piotr: Logika praktyczna z elementami manipulacji – nowa pozycja z2021 roku.
- Witła, Tomasz & Zienkiewicz, Dariusz: Logika – literatura uzupełniająca.
Ważne zwroty i definicje¶
- Logika praktyczna: Zastosowanie zasad logicznych w życiu codziennym i zawodowym.
- Klasyczny rachunek zdań: System logiczny oparty na zdaniach prostych i złożonych.
- Metoda zero-jedynkowa: Technika oceny prawdziwości zdań za pomocą tabel prawdziwościowych.
- Tautologia: Zdanie zawsze prawdziwe, niezależnie od wartości logicznych jego składników.
- Sylogizm: Forma rozumowania logicznego składająca się z dwóch przesłanek i wniosku.