3 Rola państwa i prawa
Rola państwa w bezpieczeństwie publicznym
- Model amerykański: Decentralizacja – każda gmina może mieć własną policję. Duża autonomia lokalnych jednostek.
- Model europejski: Centralizacja – koordynacja działań przez rząd (np. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych). Jednolite standardy dla całego kraju.
- Zmiany po11 września 2001:
- Intensyfikacja współpracy międzynarodowej.
- Wzrost inwestycji w monitoring i cyberbezpieczeństwo.
- Zaostrzenie przepisów antyterrorystycznych (np. Patriot Act w USA).
Prawo a bezpieczeństwo publiczne
- Prawo karne i administracyjne: Reguluje działanie instytucji publicznych (np. ustawa o policji).
- Dekryminalizacja: Zmiany w kodeksach karnych w celu odciążenia systemu sądowego.
- Prawo o zgromadzeniach publicznych: Kontrola dużych wydarzeń (koncerty, protesty).
- Dylemat: Równowaga między bezpieczeństwem a prawami obywatelskimi (np. nadzór vs. prywatność).
Współpraca międzynarodowa
- Interpol: Wymiana danych kryminalnych między194 państwami.
- Europol: Koordynacja działań policji w Unii Europejskiej.
- Trudności: Różnice w systemach prawnych, problemy z ekstradycją i ochroną danych osobowych.
- Przykład sukcesu: Operacja Infrared Interpolu (2010) – aresztowanie ponad500 osób.
Aspekty etyczne i prawne
- Balans między bezpieczeństwem a prywatnością:
- Nadzór i inwigilacja vs. ochrona praw obywatelskich.
- Przykład: Afera Snowdena (2013) – ograniczenie masowego zbierania danych przez NSA.
- Dylematy:
- Skuteczność działań antyterrorystycznych vs. naruszanie prywatności.
- Stan wyjątkowy a prawa obywatelskie.
Przyszłość bezpieczeństwa publicznego
- Rozwój technologii: Wpływ na zarządzanie bezpieczeństwem i nowe narzędzia dla przestępców.
- Masowy nadzór: Ryzyko naruszenia praw obywatelskich.
- Globalizacja vs. deglobalizacja: Współpraca międzynarodowa w zwalczaniu przestępczości transgranicznej.